1. Rau dớn
Rau dớn là loại cây thuộc họ quyết, nhỏ hơn cây dương xỉ, cây thường sống ở vùng núi cao hoặc ở ven bờ suối, khe suối, nơi có độ ẩm ướt cao. Rau dớn thường nảy chồi vào khoảng mùa xuân - hạ, ngọn rau dớn là món ăn yêu thích của đồng bào các dân tộc miền núi.
Loại rau rừng này thường được chế biến thành nhiều món khác nhau như: xào tỏi, xào lá đu đủ, nộm lạc, luộc, nấu canh... Nhưng rau dớn xào và nộm là 2 món được ưa chuộng hơn cả.
Rau dớn thường mọc ở theo bờ suối hoặc những nơi có độ ẩm cao
Ngọn rau dớn hái về được phơi qua cho tái, sau đó nhặt và rửa thật sạch rồi được chế biến thành các món xào tỏi, xào thịt bò, xào lá đu đủ xắt nhỏ.. hoặc cầu kỳ hơn một chút với các món nộm.
Rau dớn có thể chế biến thành các món xào...
....hoặc nộm đều rất vừa miệng
Không chỉ là nguyên liệu chế biến thành những món ăn ngon, loài cây này còn là vị thuốc quý, có nhiều tác dụng với cơ thể con người. Theo Đông y rau dớn có tính mát, lợi tiểu, chống táo bón, thường xuyên ăn rau dớn giúp dễ ngủ, cơ thể thoải mái. Đặc biệt, ăn rau dớn giúp máu lưu thông, giải độc và giải nhiệt trong mùa nắng nóng, chất nhầy trong lá có tác dụng nhuận trường và làm dịu đau lưng.
2. Rêu đá
Rêu đá là đặc sản ở một số tỉnh thuộcTây Bắc, đúng như tên gọi, nó được chế biến từ rêu mọc bám theo các tảng đá lớn ở lòng các con suối. Hình ảnh các cô gái dân tộc lội suối hái rêu đã trở thành một nét đẹp của những ngày đầu xuân ở vùng cao. Không phải loại rêu nào ở suối cũng có thể ăn được nên việc hái rêu đòi hỏi phải chọn lọc kỹ càng: các cô gái thường chọn những khúc suối đầu nguồn, nước sạch, chọn hái những tảng rêu mọc dài thướt tha, sờ vào thấy mát rượi êm ái.
Rêu xào nhìn không được "bắt mắt" nhưng là món ăn thường được dùng để đãi khách quý của người vùng cao
Rêu được đập sạch các tạp chất ở ngay ven suối sau đó mang về rửa thật sạch lại lần nữa rồi xắt nhỏ thả vào nồi nước luộc gà, xào tỏi hoặc bọc trong lá chuối rồi nướng trên bếp than hồng. Rêu đá có vị ngọt thơm đặc trưng, các món ăn từ rêu đá còn có tác dụng lưu thông khí huyết, giải độc, giải nhiệt, hạ huyết áp, đặc biệt trong những ngày lễ Tết, đây là món ăn chống ngán vô cùng hợp lý.
Rêu nướng lá chuối có vị ngọt, giòn và mềm và đậm vị rêu đá nhất
Hiện nay, rêu đá đã trở thành món ăn đặc sản của nhiều nơi, tuy nhiên, rêu mọc quanh khu vực Văn Chấn, Nghĩa Lộ, (Yên Bái), Tuần Giáo, Mường Chà (Điện Biên) và sông Đà ở Lai Châu nổi tiếng là ngon nhất. Ngoài món rêu nướng, rêu xào tỏi rêu đá còn được chế biến theo nhiều cách khác nhau như hấp, luộc, nộm... mang đến món ăn ngon, bổ giàu chất dinh dưỡng cho cả gia đình.
3. Rau tầm bóp
Rau tầm bóp vốn là loại cây dại thường mọc ở các nương rẫy mới đốt hoặc các thửa ruộng, bãi đất hoang. Sau khi phát hiện ra loài cây dại này có thể ăn được thậm chí có mùi, vị rất độc đáo và ngon miệng thì nó đã trở thành loại rau rất được các bà nội trợ ưa chuộng.
Rau tầm bóp có vị hơi đắng nhưng ăn xong sẽ thấy vị ngọt mát ở đầu lưỡi. Loại rau này có thể chế biến thành nhiều món: xào, nấu canh, luộc hoặc để làm rau lẩu cũng quá ngon.
Vì là rau dại nên tầm bóp thường lớn tự nhiên, không có hóa chất do đó rất lành tính. Ngoài ra, loại rau này còn có hiệu quả rất tốt cho việc chữa trị các bệnh dạ dày, giải nhiệt và trị mụn nhọt.
4. Hoa ban
Hoa ban được ví như linh hồn của núi rừng Tây Bắc, mỗi độ xuân về khi ban nở trắng trời mang đến khung cảnh lãng mạn cho núi rừng cũng là lúc loại hoa xinh đẹp này được những cô gái Thái khéo léo chế biến thành những món ăn ngon đãi khách.
Lá và hoa ban đều có thể chế biến thành những món ngon độc đáo như xôi, xào, nấu canh hay nộm.
Hoa ban sau khi hái về được trần sơ với nước nóng sau đó đem xào, nộm, trộn thịt băm thậm chí là nấu soup cũng quá ngon. Trái ngược với sự mong manh, e ấp của những bông hoa trên cành, hoa ban sau khi chế biến có vị bùi, ngọt thơm, cắn đôi cánh hoa sẽ cảm nhận vị giòn sần sật ngon miệng. Đến Tây Bắc mùa ban nở, đừng bỏ qua món ăn này kẻo rồi bạn sẽ cảm thấy tiếc nuối mãi không thôi.
5. Rau ngót rừng (rau sắng)
Rau ngót rừng (có mổ số vùng gọi là cây Bột gọt (mì chính), rau sắng,rau ngót quế), thường có vào khoảng đầu mùa hè, với hình dáng và vị tương đối giống với rau ngót nhưng lá dài và mảnh hơn, vị đậm đà hơn rau ngót trồng.
Loại rau rừng này có màu xanh thẫm, óng ả, mỡ màng, chứa hàm lượng protit và acid amin cao hơn hẳn các loại rau khác, rau sắng đặc biệt rất bổ cho những phụ nữ mới sinh và người mới ốm dậy, loại rau này còn được coi là một vị thuốc chữa bệnh đường ruột rất tốt.
Canh rau ngót rừng có thể nấu với nhiều nguyên liệu như thịt băm, tôm nõn, thịt gà, cá, mang tới những món ăn thơm ngon và bổ dưỡng
6. Hoa đu đủ đực
Hoa đu đủ đực có vị ngăm ngăm đắng, ngoài chế biến thành món ăn, loài hoa đặc biệt này còn được coi như một vị thuốc dân gian cực tốt.
Quả đu đủ là món ăn bổ dưỡng và quen thuộc của người Việt, nhưng ít người biết rằng hoa đu đủ đực (hoa mọc trên cây đu đủ đực) cũng là một loại "thần dược" không chỉ giúp chữa bệnh mà còn có thể chế biến thành những món ăn quá ngon. Đồng bào dân tộc Thái ở Tây Bắc thường chế biến loại hoa đặc biệt này thành các món nộm, xào với hương vị vô cùng hấp dẫn.
Hoa của cây đu đủ đực thường được trần sơ rồi nộm hoặc giản đơn là xào cũng trở thành món ăn cực vừa miệng.
Không chỉ là nguyên liệu chế biến một món ăn độc đáo, hoa đu đủ đực đã được y khoa chứng minh có khả năng hỗ trợ điều trị khối u.
Theo Trí thức trẻ
Tổng hợp & BT: Lan Khuê (NauNgon.com)
